Thủ tướng Hà Lan đề nghị mua lại các tổ hợp Patriot từ đồng minh để viện trợ cho Ukraine do nước này đang rất cần tên lửa phòng không.

"Chúng tôi biết nhiều quốc gia đang sở hữu cả đống Patriot nhưng họ có thể không muốn trực tiếp chuyển chúng tới Ukraine", Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte ngày 18/4 cho biết. "Chúng tôi có tiền và có thể mua những tổ hợp này từ họ rồi chuyển tới Ukraine. Điều này rất quan trọng".

Khi được hỏi về lời phàn nàn của Tổng thống Volodymyr Zelensky về việc các đồng minh hợp lực hỗ trợ Israel đối phó đợt tập kích của Iran ngày 13/4, dù nước này không phải thành viên NATO, trong khi Ukraine không được viện trợ đủ vũ khí phòng không, ông Rutte nhận định "Ukraine cần tất cả năng lực phòng không và đạn tên lửa mà chúng tôi có thể cung cấp".

Bệ phóng Patriot Hà Lan triển khai tại Thổ Nhĩ Kỳ tháng 1/2013. Ảnh: BQP Hà Lan

Bình luận được Thủ tướng Rutte đưa ra sau khi Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg kêu gọi các đồng minh hỗ trợ phòng không cho Ukraine. "Nếu các nước thành viên đối mặt lựa chọn giữa đáp ứng mục tiêu năng lực theo chuẩn NATO và chuyển thêm viện trợ cho Ukraine, tôi muốn đưa ra thông điệp rõ ràng rằng hãy viện trợ thêm cho họ", ông Stoltenberg nói.

Ukraine đang đề nghị phương Tây viện trợ thêm hệ thống Patriot khi lưới phòng không nước này bị các đợt tập kích của Nga vắt kiệt. Tuy nhiên, một số quốc gia ủng hộ Ukraine cho biết họ không có vũ khí dự phòng, trong khi một số nước khác tuyên bố không muốn cung cấp vũ khí cho một bên tham chiến.

Tổ hợp Patriot do Mỹ chế tạo có thể hạ máy bay, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo chiến thuật tầm ngắn. Ukraine đang vận hành khoảng 3-5 tổ hợp Patriot được Mỹ và một số nước châu Âu chuyển giao.

Tuy nhiên, nguồn đạn cho các hệ thống phòng không của Ukraine cạn dần khiến những đợt tập kích bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) Nga có tỷ lệ thành công cao hơn.

Giới chuyên gia phương Tây nhận định năng lực phòng không của Ukraine đang thấp đến mức không quân Nga có thể hoạt động tự do và gây nhiều thiệt hại cho đối phương hơn.

Hỏa hoạn bùng phát sau trận tập kích của Nga nhằm vào Kharkov, Ukraine ngày 2/1. Ảnh: Reuters

Đức cuối tuần trước thông báo viện trợ thêm một hệ thống Patriot, song Kiev cho biết nhu cầu của họ lớn hơn nhiều. Ông Zelensky hồi đầu tháng 4 nói Ukraine cần 25 hệ thống Patriot, gồm 6-8 khẩu đội mỗi hệ thống, để bảo vệ toàn diện vùng trời.

Ngoại trưởng Dmytro Kuleba cho biết Ukraine "đã xác định hơn 100 hệ thống Patriot mà các đồng minh có thể dành ra" và nước này muốn nhận 7 tổ hợp càng sớm càng tốt. Ông Kuleba nói thấy khó hiểu khi một số đồng minh phản đối cung cấp cho Ukraine ít nhất một hệ thống Patriot trong biên chế của họ.

Quân đội Ukraine lâm vào tình trạng thiếu hụt đạn tên lửa phòng không, đạn pháo và các loại vật tư quân sự quan trọng khác khi gói viện trợ trị giá 60 tỷ USD mắc kẹt trong tranh cãi kéo dài nhiều tháng tại quốc hội Mỹ. Tổng thư ký Stoltenberg ngày 17/4 nói Mỹ là "quốc gia thành viên NATO sở hữu nhiều khẩu đội Patriot nhất và có trách nhiệm toàn cầu".

Nguyễn Tiến (vnexpress)