ASEAN và các đối tác gồm Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc, Nga và Mỹ quan ngại về diễn biến trên thực địa tại Biển Đông.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng tại hội nghị - ẢNH BNG

Trong khuôn khổ các Hội nghị Quan chức cao cấp (SOM) ASEAN và với các đối tác, tối 20.7, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam, trong vai trò nước Chủ tịch ASEAN và Chủ tịch khuôn khổ Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), đã chủ trì Hội nghị trực tuyến Quan chức cao cấp các nước tham gia Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS).

Tham dự Hội nghị có các quan chức cao cấp, Thứ trưởng Ngoại giao của các nước ASEAN, các đối tác EAS gồm Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc, Nga và Mỹ, và Phó tổng thư ký ASEAN.

Tại Hội nghị, các nước tham gia EAS tiếp tục khẳng định tầm quan trọng của EAS, là diễn đàn của các nhà lãnh đạo khu vực thảo luận về các vấn đề chiến lược của khu vực, nhất trí tiếp tục triển khai hiệu quả các lĩnh vực hợp tác ưu tiên hiện nay bao gồm môi trường, năng lượng, giáo dục, tài chính, y tế, dịch bệnh, quản lý thảm họa, kết nối, kinh tế, thương mại, an ninh lương thực và hợp tác biển.

Các nước cũng cam kết đẩy mạnh hợp tác thiết thực nhằm nâng cao năng lực ứng phó và giảm thiểu các tác động tiêu cực của dịch Covid-19 và thúc đẩy phục hồi bền vững tại khu vực.

Các đối tác EAS khẳng định coi trọng vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực, đánh giá cao vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam trong việc tích cực điều phối các nỗ lực của ASEAN và các Đối tác ứng phó hiệu quả bệnh Covid-19.

Các nước tham gia EAS cũng đã dành thời gian trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế cùng quan tâm, bao gồm tình hình bán đảo Triều Tiên, Biển Đông, tình hình bang Rakhine của Myanmar, Hồng Kông…

Các nước quan ngại về diễn biến thực địa trên Biển Đông

Về tình hình Biển Đông, các nước đều nhấn mạnh tầm quan trọng của hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông; cho rằng đây là lợi ích chung của tất cả các nước.

Các nước cũng bày tỏ quan ngại về diễn biến trên thực địa gần đây, ảnh hưởng tiêu cực đến hòa bình, an ninh và thượng tôn pháp luật trong khu vực; nhấn mạnh cần thúc đẩy đối thoại và tăng cường xây dựng lòng tin, kiềm chế không có hoạt động làm gia tăng căng thẳng và phức tạp tình hình, không quân sự hoá, không sử dụng và đe doạ sử dụng vũ lực, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Các nước kêu gọi ASEAN và Trung Quốc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), và nỗ lực sớm hoàn tất xây dựng một Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, được cộng đồng quốc tế công nhận.

Với tư cách là Chủ tịch EAS, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh lập trường nguyên tắc đã nêu tại Cấp cao ASEAN lần thứ 36, đề nghị các bên cần đề cao thượng tôn pháp luật, kiềm chế, không có các hành động gây phức tạp thêm tình hình, không quân sự hóa, giải quyết các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình.

Thứ trưởng Dũng cũng nhấn mạnh cần tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC và cố gắng vượt qua khó khăn do dịch bệnh để sớm hoàn tất COC ở Biển Đông hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước UNCLOS 1982, đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở Biển Đông và trong khu vực.

Theo Bộ Ngoại giao, đề xuất của Việt Nam về việc ra Tuyên bố Hà Nội kỷ niệm 15 năm thành lập EAS nhằm tăng cường vai trò và giá trị chiến lược của EAS trong giai đoạn phát triển mới được các nước ủng hộ và đánh giá cao.

Vũ Hân (Thanh Niên online)