Nước Séc có 500 ngàn khẩu trang từ Việt Nam, mặc dù việc xuất khẩu những hàng hóa này bị cấm từ Việt Nam do virus corona. Cố vấn người Việt, người gần gũi với những người cộng sản Séc, đã giúp xin giấy phép.

Vào cuối tháng 1, Việt Nam đã đóng cửa biên giới, trường học và những nơi khác mà mọi người có thể co cụm. Vì virus corona, Việt Nam đã cấm đi lại nơi công cộng mà không có khẩu trang và sẵn sàng đóng cửa các đường phố nơi xảy ra nhiễm trùng. Các biện pháp nghiêm ngặt cũng bao gồm cấm xuất khẩu vật tư y tế chiến lược.

Trần Mạnh Tiến bên cạnh (trái) ông Vojtěch Filip. Bức ảnh từ chuyến thăm vào tháng 10 năm ngoái của ông Trần Quốc Vương, Thường trực Ban bí thư và Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (bên phải, cạnh ông Vojtěch Filip).

Tuy nhiên, thành công có được từ Việt Nam đến Séc 500 nghìn khẩu trang, đó là hàng hóa bị cấm vận. Nước Séc, tương ứng là Bộ Y tế, đã trả 5 korun cho mỗi chiếc khẩu trang.

Cộng hòa Séc (có lẽ là quốc gia duy nhất) đã thành công với điều này như thế nào?

Con đường có được vật liệu bị cấm vận từ một quốc gia nơi Đảng Cộng sản nắm quyền lực là nhiều. Từ một cuộc điện thoại của ông Andrej Babiš đến Thủ tướng Việt Nam, thông qua việc vận động hành lang của người cộng sản Séc Vojtěch Filip với chủ tịch nước Việt Nam, và hoạt động của Đại sứ Séc tại Hà Nội Vítězslav Grepl.

Tuy nhiên, một nhân vật chưa được biết đến tới nay trong quan hệ Séc-Việt đã hỗ trợ đáng kể cho „chiến dịch Việt Nam“ này.

Người đàn ông Trần Mạnh Tiến này, là cố vấn lâu năm của ông Vojtěch Filip. Ông hoạt động như mối liên kết giữa Thủ tướng Séc và Việt Nam. Ông thậm chí còn giúp ông Babiš trong cuộc trò chuyện với người đồng cấp Việt Nam.

Đó là cố vấn của ông Filip, người cũng đã chọn một công ty ở Việt Nam mà từ đó người Séc mua đồ bảo vệ.

„Cảm ơn Cộng hòa Séc mà tôi đã được học. Đó là lý do tại sao tôi cố gắng giúp đỡ, như thương vụ khẩu trang này,“ ông Trần Mạnh Tiến giải thích, người đã sống ở Séc hơn 30 năm và nói tiếng Séc trôi chảy.

Ông thừa nhận ông đã giúp trong "chiến dịch khẩu trang" rằng những người bạn thời thơ ấu của ông hiện đang đứng đầu chính quyền Việt Nam.

Ông cũng quen biết cả với Thủ tướng Việt Nam, mặc dù bản thân ông nói rằng đó là mối quan hệ công việc nhiều hơn là một mối quan hệ hoàn toàn bạn bè. "Ông ấy đã hỏi tôi một vài lần để giúp đỡ về mối quan hệ thương mại của cả hai nước," ông nói.

Ngoài ra Trần Mạnh Tiến còn là cố vấn cho Đại sứ Cộng hòa Séc tại Việt Nam, Vítězslav Grepl, người đã yêu cầu ông tìm một công ty có khả năng cung cấp khẩu trang tại Việt Nam. Ông Tiến và ông Grepl sau đó đã xoay sở để bố trí giao 10 triệu khẩu trang, nhưng vì hàng hóa bị cấm vận, Séc nhận "chỉ" nửa triệu.

Đại sứ Grepl đề nghị với Thủ tướng Séc rằng sẽ rất tốt nếu can thiệp trực tiếp được ở chỗ Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, và Trần Mạnh Tiến sau đó đã giúp ngoại giao Séc rằng phía Việt Nam đồng ý với cuộc nói chuyện của Thủ tướng.

"Ông ấy là một người cực kỳ quan trọng, ông ấy là người điều phối chiến dịch," Đại sứ Grepl nhận xét về vai trò của cố vấn của ông. "Ông ấy có những liên hệ to lớn đến những nơi cao nhất," ông nói thêm.

Trần Mạnh Tiến cũng duy trì liên lạc cả giữa các chính trị gia Séc. Ngoài việc hợp tác với Vojtěch Filip, ông còn phục vụ như một trợ lý nghị sĩ cho một nghị sĩ Cộng sản khác, Daniel Pawlas. Họ nói rằng họ đã gặp nhau một năm trước trong một chuyến đi của ủy ban y tế đến Việt Nam, do ông Filip phó chủ tịch Hạ viện dẫn đầu, và ông Pawlas là một thành viên của phái đoàn. Là một trợ lý nghị sĩ, ông có quyền tự do vào Hạ viện.

"Tôi đã đề nghị ông liệu ông có muốn làm trợ lý của tôi, tôi có một vị trí tuyển dụng," ông Pawlas mô tả về sự khởi đầu hợp tác, người chuyên về chính sách đối ngoại bên cạnh chương trình nghị sự về y tế trong Hạ viện.

Trần Mạnh Tiến có mối liên hệ lâu dài nhất với Chủ tịch đảng Cộng sản Vojtěch Filip. Họ đã làm việc rất chặt chẽ với nhau trong 12 năm qua, mặc dù, như cố vấn người Việt nói, họ đã gặp nhau sớm hơn nhiều. Chúng tôi gặp nhau khi Vojtěch Filip là một luật sư tại České Budějovice. „Có một trung tâm ngôn ngữ ở đó và tôi đang học tiếng Séc ở đó,“ ông Tiến nói.

Ông nói rằng lý do tại sao quan hệ của họ thắt chặt là thương mại giữa Séc và Việt Nam. „Sau cách mạng Nhung tôi muốn đưa các công ty Séc đến thị trường Việt Nam,“ ông Tiến miêu tả.

Ông được cho là đã hợp tác trong một số dự án với cựu Bộ trưởng Ngoại giao Jan Kavan. „ Với ông Jan Kavan, chúng tôi đã cố gắng đưa các y tá Việt Nam đến Cộng hòa Séc, chúng tôi đã đi khắp các tỉnh,“ ông giải thích. "Nhưng dự án cuối cùng không thành," ông Tiến nói.

Ngoài khẩu trang y tế do nhà nước chi trả, máy bay Hà Nội đã mang đến hàng ngàn khẩu trang là quà tặng từ các Hội Việt Séc và các cá nhân. Tuy nhiên, đây là những khẩu trang vải không liên quan tới lệnh cấm vận xuất khẩu hoặc nguyên mẫu của các buồng khử trùng di động.

Chuyến bay đặc biệt của công ty Việt Nam Bamboo Airways với khẩu trang đã có một hiệu ứng khác vào tuần trước - ngoài 200 người Séc, nó đã chở 80 hành khách khác từ các nước EU từ một quốc gia châu Á đóng cửa.

QT (tổng hợp)