Tin dịch Covid-19 khởi phát từ Vũ Hán, Trung Quốc lan truyền trên truyền thông và mạng xã hội khiến cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan bàng hoàng lo lắng. Trong kinh doanh làm ăn, hơn hai mươi năm qua, người Việt Nam tại Ba Lan có sự gắn bó mật thiết với yếu tố Trung Quốc không chỉ ngay tại Ba Lan mà còn với tới tận đất Trung Quốc.

Anh Hùng, đồng chủ sở hữu một trung tâm thương mại tại ngoại ô Thủ đô Warszawa bồi hồi nhớ lại: Thời khởi nghiệp trên chợ sân vận động, anh đã chọn mặt hàng áo khoác nhập từ Trung Quốc. Sau đó, năm nào anh cũng bay đi bay lại trên tuyến Warszawa - Xiamen, Fujian, Trung Quốc vài ba lần để đặt may và kiểm tra mẫu hàng chục container áo khoác. Đón trước sự suy thoái của mô hình kinh tế chợ, năm 2002, anh cùng ba người bạn rủ nhau mua 5 héc ta đất đối diện với Trung tâm Thương mại Trung Quốc tại vùng Wólka Kosowska cách Warszawa 23km.

Từ năm 2003 đến năm 2008, các chủ đầu tư người Việt Nam, Trung Quốc, và Thổ Nhĩ Kỳ đã đổ hàng trăm triệu USD để mua hàng chục héc ta đất, xây nên hàng trăm nghìn mét vuông siêu thị bán buôn, cùng hàng chục nghìn mét vuông nhà ở, biến một vùng bãi ngô, bãi khoai tây thành Asia Town, một trung tâm châu Á giữa lòng Ba Lan. Nơi đây có hàng nghìn công ty bán buôn quần áo, giày dép, đồ gia dụng, tạp hóa, thực phẩm… của người Việt Nam, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan, Ukraina, Litva, Ấn Độ… thuê quầy kinh doanh; Mỗi ngày có hàng nghìn người Việt Nam, hàng nghìn người Trung Quốc làm việc. Nơi đây tập trung tới 70% tiềm lực kinh tế của cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan, và cũng khoảng chừng đó tiềm lực kinh tế của cộng đồng người Trung Quốc tại Ba Lan. Đây là nơi thường xuyên có rất nhiều người Việt Nam, Trung Quốc bay từ Ba Lan sang Trung Quốc và ngược lại để thực hiện các giao dịch kinh tế.

Thế nên, ngay khi dịch Covid-19 mới khởi phát tại Vũ Hán, cả cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan thấp thỏm âu lo. Âu lo là bởi lúc đó tâm dịch đang hoành hành tại Trung Quốc. Âu lo là bởi trong suy nghĩ của người Ba Lan, vùng Wólka Kosowska sẽ là nơi khởi phát và trở thành trung tâm dịch Covid-19 của Ba Lan. Âu lo là bởi nếu điều âu lo đó trở thành sự thật thì chính quyền Ba Lan sẽ phong tỏa toàn bộ vùng các trung tâm thương mại Trung Quốc, Việt Nam, Thổ Nhĩ Kỳ. “Nền kinh tế” bán buôn, bán lẻ và cả hệ thống nhà hàng ăn uống của người Việt Nam sẽ tê liệt, thậm chí sụp đổ.

Trước các thách thức sống còn, ngày 31/1/2020 Hội người Việt Nam tại Ba Lan cùng các chủ trung tâm thương mại người Việt Nam vùng Wólka Kosowska đã nhóm họp khẩn cấp để thành lập Ban Hỗ trợ Cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan phòng chống dịch Covid-19.

Ban Phòng chống dịch Covid của Hội người Việt tại Ba Lan họp bàn phương án phòng chống dịch Covid 19

Ngay sau khi thành lập, Ban Hỗ trợ Cộng đồng phòng chống dịch Covid-19 đã ra thông báo khuyến cáo các trung tâm thương mại, các chợ bán lẻ, các nhà hàng ăn uống Việt Nam phải lắp đặt thiết bị sát trùng tay, nước rửa tay hay khăn lau tay sát khuẩn tại nhà vệ sinh và lối đi; khuyến cáo các doanh nhân người Việt Nam tạm thời không đi Trung Quốc đặt hàng; khuyến cáo người Việt Nam từ Trung Quốc, Việt Nam sang Ba Lan phải cách ly tại gia ít nhất 14 ngày; khuyến cáo người nào có các triệu chứng bất thường về sức khỏe như sốt, ho, viêm họng… phải gọi ngay đến các số máy nóng để được trợ giúp về y tế.

Khi dịch Covid-19 manh nha bùng phát tại Italya, Ban Hỗ trợ Cộng đồng phòng chống dịch Covid-19 đã phối hợp với lãnh đạo Hiệp hội những người Việt Nam kinh doanh hàng may mặc Italya triệu tập 26 hộ gia đình Việt Nam trực thuộc Hiệp hội để ra khuyến cáo, không một ai được sang Italya đặt hàng, nếu gia đình nào không thực hiện sẽ bị chủ Trung tâm thương mại cắt điện, khóa quầy.

Giặc coronavirus chưa đến cổng nhà mà Ban Hỗ trợ phòng chống dịch Covid-19 không những ráo riết vận động bà con Việt Nam mà còn phối hợp và thông qua lãnh đạo Trung tâm thương mại Trung Quốc vận động người Trung Quốc cùng chung tay ngăn dịch và dập dịch.

Trong khi chính quyền và các cơ quan hữu trách Ba Lan hầu như chưa quan tâm, chưa triển khai việc phòng chống dịch Covid-19 thì các hoạt động tích cực, chủ động của cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan trong việc phòng chống dịch khiến truyền thông và dư luận Ba Lan ngạc nhiên. Nhiều tờ báo Ba Lan viết bài, đưa tin; Có kênh truyền hình Ba Lan cũng thực hiện phóng sự về đề tài này.

Nhờ hành động quyết liệt từ sớm của cả cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan mà tới tận ngày 17/3/2020 tại Ba Lan mới có ca dương tính đầu tiên của người Việt Nam - là một nam du học sinh về từ Vương quốc Anh. Sau một tuần tự điều trị và cách ly tại nhà, sức khỏe của nam du học sinh Việt Nam 19 tuổi này ổn định và tiến triển tốt. Khi tôi viết bài này thì Ba Lan đã có 749 ca nhiễm virus corona và 8 ca tử vong, trong khi đó cộng đồng người Việt Nam mới chỉ duy nhất một nam du học sinh dương tính Covid-19.

Ngoài hoạt động tích cực, khẩn trương của Ban Hỗ trợ phòng chống dịch Covid-19, cộng đồng người Việt Nam tại Ba Lan còn quyên góp tiền mua hàng chục nghìn khẩu trang y tế gửi về Việt Nam tặng nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc. Ngày 22/3/2020, một số hội kinh doanh của người Việt Nam đã tổ chức phát miễn phí khẩu trang và găng tay y tế cho người dân Ba Lan tại công viên Szczęśliwicka, Warszawa. Một nhóm thiện nguyện người Việt Nam tại Ba Lan đã tổ chức ra Group Hỗ trợ y tá, bác sỹ Ba Lan. Nhóm này thường xuyên ủng hộ những suất ăn miễn phí cho các y tá, bác sỹ Ba Lan đang ngày đêm chữa trị, giành lại sự sống cho các bệnh nhân Covid-19.

Cộng đồng người Việt tại Ba Lan trao tặng tỉnh Vĩnh Phúc khẩu trang y tế (đợt 1)

Qua những việc làm này trong mùa dịch Covid-19 mới thấy, người Việt Nam tại Ba Lan không chỉ mạnh về hành động mà còn đầy trách nhiệm và tình người.

Trần Quốc Quân (Warszawa - Ba Lan) - LĐNA