Sinh ra tại Việt Nam, nhưng có phần lớn thời gian sống và làm việc tại Cộng hòa Séc, kỹ sư Trần Văn Sang (Sangu), một giáo viên dạy tiếng Séc và tư vấn hội nhập cho người nước ngoài, quyết định ứng cử vào nghị viện châu Âu trong cuộc bầu cử diễn ra vào cuối tháng 5. Với anh, Liên minh châu Âu cần thay đổi mạnh mẽ để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân, trong đó có giới trẻ. 

Nhân dịp này, Phóng viên VOV có cuộc phỏng vấn kỹ sư Trần Văn Sang với tư cách là thành viên của Phong trào PRO Zdraví a Sport (Vì Sức Khoẻ và Thể thao) tham gia ứng cử vào nghị viện châu Âu. Dưới đây là nội dung cuộc phỏng vấn:

PV: Được biết anh vừa có quyết định tham gia ứng cử vào Nghị viện châu Âu, vậy đâu là lý do đưa anh tới quyết định đó?

Kỹ sư Trần Văn Sang: Nghị viện châu Âu là một lĩnh vực khác không giống chính trị ở trong nội bộ một nước thành viên, họ quyết định tới nhiều vấn đề bao quát hơn chứ không hẳn của riêng lẻ nước nào.

Vậy tại sao phải vào Nghị viện? Người ngoại quốc sinh sống ở Liên minh châu Âu rất nhiều, có thể nói là hàng triệu người, và họ cần một góc nhìn có tầm ảnh hưởng trong chính sách của EU. Lịch sử cho thấy là đã có nhiều cuộc xung đột giữa các nước khi quyết định về những vấn đề như tị nạn, di cư, mà nhất là vấn đề người lao động đến EU làm việc.

Yếu tố tiếp theo có thể nói cuộc bầu cử sắp tới giống như một chiến trường, Séc đang tranh đấu để có 21 nghị sĩ vào Nghị viện, nhưng đây lại là điều mà nhiều người Séc chán nản bởi có nhiều đảng cũ rồi, không đưa ra chính sách mới, chỉ chăm chăm giữ ghế nghị viện mà không làm được gì.

Một yếu tố nữa là người trẻ tại Séc bắt đầu bùng nổ lên với những suy nghĩ mới và muốn các chính trị gia thay đổi làm cái gì đó tốt đẹp hơn cho tương lai của họ.

Đây là những yếu tổ mà Sang nghĩ là đủ sức thuyết phục để mình tham gia vào cuộc bầu cử này.

PV: Rẽ ngang sang một lĩnh vực mới, anh có hình dung được sự khác biệt giữa chính trị và nghề anh đang làm hiện nay không? Đâu là khó khăn đối với anh?

Kỹ sư Trần Văn Sang: Đúng là nếu không có chút kinh nghiệm trong việc phân tích chính trị và không biết chính trị nó đi về đâu và như thế nào thì thực ra Sang cũng không tham gia, nhưng vì đã nắm một phần kiến thức về thương mại, kinh tế và chính trị rồi thì mình cũng biết là đường hướng nào để đi.

Thực ra nó không hẳn là khác so với công việc của Sang đang làm. Công việc của Sang giờ là kết hợp bên phía Việt Nam, phía người Séc, và có thể ngoại quốc để tạo nên một môi trường hợp tác tối ưu làm ăn được với nhau. Chính trị cũng tương tự như vậy, một chính trị gia phải biết phân tích vấn đề và nắm được lợi ích lớn nhất để áp dụng cho mọi người sinh sống trong một môi trường để làm sao họ hài lòng cùng với nhau. Nó không phải là sự thay đổi nào cả, hồi trước mình làm nhỏ, bây giờ mình làm lớn hơn mà thôi.

Còn khó khăn ư, khó khăn là phải làm quen với đối tác của mình trong một môi trường như chiến trường đó, biết được mình có thể mang đến cho họ cái gì và ngược lại để có thể kết hợp được cùng nhau. Trong chính trị không thể nào một cá thể làm nên chuyện mà nó phải là liên minh với nhiều người hoặc đảng phái. Thực ra công việc của Sang đã quen với việc kết nối mọi người rồi và cũng có hiệu quả, vì vậy việc kết nối các chính trị gia chưa chắc đã là khó khăn.

PV: Vậy đâu là phương châm hành động để anh thu hút cử tri cho mình?

Kỹ sư Trần Văn Sang: Phong trào của Sang mang tên Vì Sức Khoẻ và Thể thao, là một team mạnh trong xã hội của Séc tập hợp nhiều bác sĩ, giới thể thao và nhà giáo cũng như các nhà bác học tham gia. Bản thân là một thầy giáo, được tiếp nhận như là một thành viên của phong trào nên Sang cũng cảm thấy tự tin hơn.

Do đó dựa trên nền tảng này mình thấy nước Séc và Liên minh châu Âu vẫn cần thu hút chất xám, nâng cao chất lượng giáo dục hay sức khỏe người dân, ví như một chương trình thể dục thể thao hay vấn đề thuốc men cho người dân chẳng hạn. Đây là vấn đề nhiều người có thể bỏ qua, nhưng thực tế chúng ta biết là (dân số) Liên minh châu Âu càng ngày càng già dần, không khác gì Nhật Bản, nên những thách thức sau này không phải là ít.

PV: Là người Việt sống khá lâu tại Séc, am hiểu cộng đồng ở đây, anh nghĩ như thế nào về sự ủng hộ của cộng đồng dành cho mình?

Kỹ sư Trần Văn Sang: Tôi nghĩ đó là sự ủng hộ thật tuyệt vời về tinh thần. Sang không nhận một đồng tiền nào của bất cứ ai hỗ trợ mà mình cần nhất là sự ủng hộ về tinh thần mà thời gian qua họ đã dành cho Sang rất nhiều. Từ giờ đến khi bỏ phiếu thì chắc chắn sẽ có nhiều người ủng hộ thêm, có thể sẽ là hàng nghìn người. Vì vậy Sang xin cám ơn cộng đồng vì sự ủng hộ quí báu đó.  

PV: Anh nghĩ như thế nào về giới trẻ người Việt tại Séc khi họ vượt qua nhiều định kiến, rào cản để hội nhập, đóng góp cho xã hội sở tại, và giờ đây muốn tiến xa hơn?

Kỹ sư Trần Văn Sang: Giới trẻ ngày nay đều có giấc mơ là muốn “tung hoành” ra nước ngoài để khám phá, lao động hoặc sinh sống, làm những gì họ thích. Giới trẻ Việt Nam tại Séc, hoặc có quốc tịch hoặc sinh sống ở đây lâu rồi, thì họ có nhiều sự lựa chọn bởi Liên minh châu Âu cho phép họ có thể đi bất cứ đâu, có thể ở Séc hay ra nước khác trong Liên minh, để làm việc, giúp họ mở mang kiến thức, tích lũy kinh nghiệm.

Nhưng họ có lựa chọn chính trị hay không thì lại nằm ở câu hỏi họ có đam mê nó hay không. Đa số họ lựa chọn lĩnh vực kinh doanh, hoặc luật, y khoa,…. Còn nếu quan tâm tới chính trị thì đầu tiên họ cũng phải có tiếp xúc với các tầng lớp, biết nhu cầu của họ trong cuộc sống như thế nào, sau đó mới biết mình là nếu muốn trở thành chính trị gia thì có thể làm gì để giúp họ.

Cái đó thì Sang nghĩ là mình là một trong những người tiên phong và rất muốn giới trẻ, dù là người Séc hay người Việt, thì cũng sẽ đi tiếp theo. Nếu Sang đã làm được điều đó thì tại sao người ta không làm được.

PV: Anh nhận định như thế nào về cơ hội dành chiến thắng cho mình trong cuộc bầu cử sắp tới?

Kỹ sư Trần Văn Sang: Không ai nói trước được về kết quả sẽ như thế nào. Đảng của Sang đang ứng cử có sẵn vài phần trăm, và nếu chỉ cần 5% thôi thì sẽ có một ghế của đảng đó trong nghị viện. Cái quan trọng nhất là thời tiết trong ngày bỏ phiếu, nếu đẹp thì người ta đi bỏ phiếu. Người dân Séc thực ra rất lười đi bỏ phiếu cuộc bầu cử này, bởi vì nó không trực tiếp ảnh hưởng tới họ, EU là cái gì đó rất xa vời, và dự đoán có 15% dân Séc trong độ tuổi bầu cử đi bầu. Đây là tỉ lệ rất là thấp nên kết quả thế nào không ai có thể biết trước được, chỉ biết rằng đảng của Sang là một trong 10 đảng có tiếng nói tốt trong cộng đồng. Nhưng dù có chuyện gì xảy ra đi chăng nữa thì Sang vẫn tiếp tục công việc hiện nay của mình đang làm.

PV: Cám ơn anh đã dành thời gian tham gia phỏng vấn.

Nhóm PV/VOV Praha