Phải thú thật là tôi chưa bao giờ đến Sapa, cả Sapa bên này hay Sapa bên ấy cũng thế. Gọi là Sapa bên này vì ở vùng Tây Bắc của Việt Nam, còn Sapa bên ấy là Trung tâm thương mại của người Việt ở Praha 4. Sẽ là lộng ngôn nếu nói mình biết về Sapa, cả Sapa bên này hay Sapa bên ấy. Tôi lười đi lắm, khác hẳn so với thời tuổi trẻ, nhưng còn có những  lý do khác nữa mà không cần phải nói ra. Hồi còn ở Praha, chưa thấy có Sapa bên ấy.

Anh Cao Chấn, lớp đàn anh của bọn tôi ở khoa điện ČVUT Praha gọi điện:

- Này, đi Sapa đi, có Tiến về, hai ngày một đêm thôi, anh sẽ đặt phòng trước vì nghe đâu ông chủ của khách sạn này là dân cũng ở Séc về và khách sạn này có tên là Praha hotel.

- Cảm ơn anh, nhưng em hơi khó xử, có việc đột xuất nên không nối chuyến với anh được đâu, rất tiếc, gọi lại cho anh thì máy của anh luôn báo máy bận.

- Ồ, thế thì tiếc thật, kiềng phải có 3 chân chứ, buồn quá  hay là hoãn lại nhỉ?

- Ồ, không, anh đừng nghĩ thế, không thể lùi được vì Nguyễn Quyết Tiến sắp trở lại Praha rồi.

Lúc sau, Nguyễn Quyết Tiến lại gọi, hỏi vì sao tôi không đi Sapa, bây giờ ông đang ở đâu?

- Mình vừa mới ra Hà Nội, đêm qua thức trắng, có ngủ được tý nào đâu, có lẽ do trời oi bức quá thôi, bây giờ mình sẽ ngủ bù, ốm thì tệ lắm. Chúc mọi người vui khỏe nhé.

- Ừ, mình sẽ đi, Sapa mát mẻ mà. Nguyễn Quyết Tiến đáp.

- Leo lên mái nhà Đông Dương, leo 3143 mét đi (đỉnh Phanxipang của dãy núi Hoàng Liên Sơn –Tây bắc Việt Nam), chúc may mắn!

Thật tiếc là không nối chuyến được với anh Cao Chấn, Nguyễn Quyết Tiến và Đỗ Ngọc Việt Dũng để tới Sapa bên này. Hy vọng còn có được những dịp khác.

Không thể nói là biết nhiều về Sapa bên ấy, nhưng qua tin tức, những mẩu chuyện của bạn bè, những chuyến lang thang trên Internet, tôi cũng đôi chút hiểu về sự hình thành và phát triển của Sapa bên ấy. Những  phương tiện thông tin đại chúng multimedia ở Séc đều gọi Sapa bên ấy là một Hà Nội nhở (Malá Hanoj) ở Praha, tên cũng hay. Có một Praha bé nhỏ (Praha hotel) giữa lòng Sapa bên này rồi, liệu sẽ có một Malá Praha giữa lòng Hà Nội? Já to nevím (Tôi không biết điều đó).

Trong lứa bạn bè có người đã có dịp trở lại Tiệp khắc, nhưng số ấy không nhiều. Còn đa phần có một số bạn muốn quay lại thăm Praha và một số vùng ở Séc đều gặp khó khi làm visa, rất nhiều người than phiền vì chuyện đó. Thế nên, trong dịp gặp gỡ cựu Sinh Viên nhân dịp kỷ niệm 50 năm lên đường sang Tiệp khắc vào năm 2015, tôi đã thẳng thắn có lời đề nghị (tất nhiên là bằng tiếng Séc) ngài đại sứ Klepetko hãy tạo điều kiện tốt nhất có thể trong thẩm quyền của mình để những cựu Sinh Viên này có thể thăm lại Séc, thăm lại Praha mà không phải vòng vo đi theo con đường du lịch vào Schengen rồi mới vào được Séc. Nhưng chẳng thấy có gì khá hơn. Vì sao vậy?

Thời gian trôi đi nhanh lắm, có những bạn đã về với thế giới bên kia mà không có cơ hội trở lại thăm quê hương thứ hai của mình – Tiệp khắc xưa dù chỉ một lần cuối, thật quá buồn phải không các bạn? Nào biết trách ai? C’est la vie?

Hà Nội, đêm muộn 26.4.2019

NKV