Cộng hoà Séc, với dân
số khoảng 10,5 triệu người, có nền giáo dục với chất lượng đào tạo và giá trị
bằng cấp tương đương với các nước châu Âu và châu Mỹ. Giáo dục tại Séc là hoàn
toàn miễn phí cho tất cả các bậc phổ thông trung học, đại học, thạc sỹ, tiến sỹ
học bằng tiếng Séc. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm vượt trội không thể phủ
nhận thì hệ thống giáo dục của CH Séc cũng đang phải đối mặt với những thách
thức không nhỏ đòi hỏi phải có giải pháp hữu hiệu để đáp ứng được những kỳ vọng
của xã hội.
Công sức lao động của
giáo viên bị đánh giá thấp là một trong những bất cập nổi lên hiện nay và đã
được đề cập nhiều lần. Theo Bộ trưởng Giáo dục Séc Katerina Valachova, bộ này
có kế hoạch tăng lương cho giáo viên từ tháng 11 năm nay lên 3% cũng như chi
một khoản lớn hơn nhiều cho các giờ học thể thao của học sinh, trong đó khoảng
500 triệu koruna (18,5 triệu euro) được dành cho các tổ chức thanh niên, các
nhóm du lịch lữ hành và tổ chức hướng đạo sinh đứng ra tổ chức hoạt động ngoại
khóa cho học sinh.
Bà Valachova nhấn mạnh:
“Chúng ta cần cố gắng để xã hội tôn trọng và đánh giá đúng công việc của giáo
viên. Chính giáo viên là những người có thể góp phần tạo dựng trong trường học
một môi trường giáo dục an toàn, nơi tất cả học sinh đều cảm thấy thoải mái và
có những điều kiện như nhau để phát triển những khả năng sẵn có trong khuôn khổ
nhu cầu của các em”.
Theo kết quả nghiên cứu
của nhóm phân tích IDEA thuộc Viện kinh
tế CERGE-EI của Séc, các nhà sư phạm ở quốc gia Trung Âu này được xếp vào hàng
các chuyên gia có bằng đại học được trả lương thấp nhất. Hơn 80% số công chức
Séc có bằng đại học được nhận lương cao hơn giáo viên. Lương trung bình của
giáo viên ở Séc hiện nay là 28.803 koruna (hơn 1.000 euro). Trong khi đó cán bộ
nhân viên các lĩnh vực hưởng lương ngân sách, chẳng hạn như bác sĩ hay viên
chức, trung bình được nhận lương nhiều hơn 10.000 koruna ((370,4 euro).
Nếu so sánh với các
nước có nền kinh tế phát triển hơn trong Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế
(OECD) thì CH Séc thuộc vào số các quốc gia tụt hậu nghiêm trọng về mức lương
giáo viên, cũng như Slovakia, Hungary hay Áo.
Bộ trưởng Giáo dục Séc
cũng dự định đưa ra thảo luận tại Quốc hội một vấn đề hết sức nhạy cảm liên
quan đến việc hàng nghìn giáo viên không có việc làm trong những tháng Hè.
Trước kỳ nghỉ Hè khoảng 3 nghìn thầy cô giáo lại hoang mang về tình hình tài
chính của mình. Vấn đề là giáo viên làm việc hợp đồng tại các trường học thường
không có lương trong kỳ nghỉ Hè. Bà Valachova cho biết Bộ Giáo dục đang soạn
thảo luật giáo dục mới để giải quyết bất cập này.
Bên cạnh đó, nghề giáo
ở Séc cũng đang phải đối mặt với một thách thức không nhỏ. Đó là thái độ của
phụ huynh học sinh đối với nhà trường. Kết quả một cuộc thăm dò ý kiến cha mẹ
có con ở độ tuổi dưới 12 cho thấy, 30% số người được hỏi bày tỏ sự không hài
lòng với ngôi trường mà con họ đang theo học. Chỉ có 25% số cha mẹ học sinh cho
rằng nhà trường có thể phát triển những khả năng tiềm ẩn của trẻ, trong khi đó
10% tỏ ý sẵn sàng trả thêm tiền cho một trường học có chương trình giáo dục
chất lượng cao. Để làm điều đó cha mẹ học sinh sẵn sàng gánh thêm những lo toan
khi phải đưa đón con em mình đi học ở những trường học cách xa chỗ ở hơn. Một
nửa số phụ huynh coi việc phân chia trẻ em vào các lớp học không căn cứ theo độ
tuổi, mà theo kiến thức và mối quan tâm của các em, là điều hợp lý hơn.
Kết quả cuộc thăm dò dư
luận nói trên cũng cho thấy nhà trường không thể chuẩn bị cho các em khả năng
ứng phó với những vấn đề mà các em gặp phải trong cuộc sống. Một chuyên gia
giáo dục cho rằng nhà trường đang lạc hậu với cuộc sống, bởi vì mô hình giáo
dục đang được áp giáo dục đang được áp dụng hiện nay để hướng dẫn cho trẻ em
thích ứng với cuộc sống ở cuối thế kỷ 20. Trong khi đó thế giới ngày nay đã
khác trước nhiều.
Ngọc Mai (P/v TTXVN tại
Séc)
|