Giữa đất trời Âu" là tập bút ký - phóng sự viết về cuộc sống
của cộng đồng người Việt xa xứ với những trăn trở và nỗ lực gìn giữ văn hóa dân
tộc, đóng góp xây dựng quê nhà. Tác giả của tập sách là nhà văn, nhà báo Nguyễn
Uyển, do Hội Nhà văn xuất bản tháng 12-2014.
Hơn hai trăm trang bút ký - phóng sự trong tập sách là dấu ấn khó
quên sau một chuyến xuất ngoại dài ngày của nhà văn Nguyễn Uyển. Tôi nghĩ, con
cháu ông định cư ở CH Czech khi mời ông sang chơi, họ không nghĩ rằng đã đồng
thời mời theo một nhà văn, nhà báo chuyên nghiệp - Nguyễn Uyển. Quả thật, kinh
nghiệm sống cộng với thói quen nghề nghiệp đã mách bảo ông xoay chuyển mục đích
hướng đi: Không chỉ để xả bớt những năm tháng nhọc nhằn của tuổi "cổ lai
hy" mà là tranh thủ đắm mình vào một thực tế mới lạ! Đúng ra là ông đã bị
động cơ sáng tác hối thúc và thế là sự quan sát, ghi chép, chiêm nghiệm của nhà
văn, nhà báo được bắt đầu một cách lặng lẽ trên đất CH Czech và mở rộng dần ra
một loạt các nước khác trong khối Liên minh Châu Âu.
Nguyễn Uyển đã có những phát hiện của riêng mình, nhất là khi vấn
đề gìn giữ bản sắc văn hóa Việt nơi đất khách, quê người đã khiến ông phải trăn
trở rất nhiều, cho dù sự hội nhập của người Việt đã có chiều sâu, việc nhập
quốc tịch một nước khác đối với họ đã khá thuận lợi. Đọc kỹ những trang viết
tâm huyết của ông, mới vỡ lẽ, những người Việt đang sống và lao động ở trời Âu
xa xôi này đã thể hiện tình cảm sâu nặng với quê ngay từ trong không gian thiết
kế nơi ăn, chốn ở, tiêu biểu là khu Trung tâm Thương mại du lịch
aisa.dragon.bazar, của Giám đốc Trần Văn Đang, quê gốc Hà Nội. Chẳng ai ngờ ở
"quê hương Việt Nam thu nhỏ" ấm cúng này lại có đại lộ chính mang tên
vị anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo. Ở trời Âu, người Việt rất chú ý dạy con cái
nói sõi tiếng mẹ đẻ song song với việc nắm vững ngôn ngữ nước ngoài, dạy con
chuộng bánh mì pâ-té nhưng không quên miếng bánh chưng gạo nếp Việt, dạy con
biết trân trọng tà áo dài nền nã bên cạnh bộ comple, ở nhà cũng như ra đường
phải ứng xử lễ phép với bề trên... như một cách gìn giữ văn hóa cội nguồn.
Nguyễn Uyển cũng ghi chép khá kỹ tâm tính và cách thức sinh sống,
đùm bọc, bảo ban nhau làm ăn của cộng đồng người Việt xa xứ. Ông lột tả được
điểm hấp dẫn, đậm đà hương vị Việt của các quán bán phở, bún, chè chén, cà phê,
tiệm làm đẹp, cắt tóc gội đầu, sửa móng chân, móng tay... Ông nêu ra những hoạt
động cộng đồng mà mình chứng kiến: Vận động quyên góp cứu trợ bão lụt, giúp đỡ
người nghèo, những nạn nhân chất độc da cam; tổ chức những cuộc biểu tình phản
đối Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Haiyang Shiyou 981 trên vùng biển
đặc quyền kinh tế của Việt Nam... Những trang viết vừa thấm đẫm văn phong nghệ
sĩ vừa sắc bén tính báo chí của Nguyễn Uyển đã cho người đọc hiểu hơn về cung
cách sống của người Việt ở trời Âu. Ngoài việc bươn trải kiếm sống và khẳng
định mình, họ vẫn dõi theo những đổi thay ở quê nhà. Họ quan tâm học hỏi cái
hay, cái đẹp ở xứ người, từ đó so sánh mà ngẫm về cái được và cái chưa được ở
xứ ta, để có những góp ý nhất định khi có điều kiện, những mong đất nước có
những đổi mới, tiến kịp với bè bạn năm châu.
Trong những trang viết, tác giả Nguyễn Uyển cũng không ngần ngại
phê phán thái độ phủ định vô căn cứ về công cuộc đổi mới mà toàn Đảng, toàn dân
ta đang dốc sức thực hiện của một vài cá nhân bị mất gốc nào đó khi thiếu thông
tin chính xác cần thiết... Hơn thế, những gì Nhà nước ta và CH Czech đã làm,
đang làm để hội nhập toàn diện, có chiều sâu, bền vững đã được Đại sứ Việt Nam
tại Czech Trương Mạnh Sơn nói khá rõ trong cuộc trò chuyện của ông với nhà báo
Nguyễn Uyển, tác giả ghi lại toàn bộ trong sách.
Nhà văn Nguyễn Văn Toại
Nguồn: hanoimoi.com.vn
|