Trải qua những thay đổi của thời cuộc, đến nay cộng đồng người Việt Nam tại Yaroslavl chỉ còn lại khoảng 30 gia đình với hơn 130 người.

Tỉnh Yaroslavl cách thủ đô Moskva 250km về phía Đông Bắc, nổi tiếng với đô thị cổ Yaroslavl nằm trong "Vòng cung vàng" du lịch của nước Nga, có lịch sử hơn một nghìn năm tuổi (thành phố Yaroslavl có cùng năm tuổi với thủ đô Hà Nội).

Vào những năm 80 của thế kỷ trước, hơn 2.000 công nhân Việt Nam đã được gửi sang làm việc tại Nhà máy động cơ Yaroslavl, họ đã cống hiến cả tuổi thanh xuân của mình tại mảnh đất này và là những người đi mở đường để sau này đất nước Việt Nam trở nên gần gũi, thân thuộc đối với người dân nơi đây.

Nhà thờ Ilia Prorok tại quảng trường Xô Viết trước Tòa nhà Thị chính Yaroslavl

Tuy nhiên, nơi đây lại có cả câu lạc bộ "Những người yêu Việt Nam" với cả trăm thành viên và theo như lời Chủ tịch câu lạc bộ này là ông Victor Keshenkov thì người dân Yaroslavl hiểu và yêu quí Việt Nam hơn tất cả các địa phương khác ở nước Nga.

Sở dĩ có được điều này là từ lâu tỉnh Yaroslavl đã có quan hệ kết nghĩa với thành phố Đà Nẵng, các đoàn cấp cao của hai địa phương thường xuyên thăm lẫn nhau, nhiều tin tức, phóng sự về Việt Nam đã được các cơ quan truyền thông của địa phương đăng tải và rất nhiều người dân ở đây có quan hệ tốt với người Việt từ thời hợp tác lao động, nhiều người đã đi Việt Nam...

Có lẽ cũng vì những lí do đó mà các cơ quan hữu trách của Nga đánh giá như hợp tác giữa Yaroslavl và Đà Nẵng là "một sự khởi đầu quan hệ giữa các địa phương của Nga và Việt Nam".

Ông Phan Công Phúc, một người đã gần 30 năm gắn bó với mảnh đất Yaroslavl mà ông gọi là "tình yêu của tôi" cho biết, năm 1989, một đoàn lãnh đạo và doanh nghiệp của Yaroslavl đã tới tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng và qua chuyến đi này ông Victor Keshenkov - khi đó là Thư ký Tỉnh trưởng Yaroslavl đã quyết định đầu tư, thành lập Công ty sản xuất thương mại Sovitcom hoạt động cho tới ngày nay.

Ông Phan Công Phúc chủ cửa hàng Hà Nội tại tỉnh Yaroslavl

Có thể nói Sovitcom đã đánh dấu sự khởi đầu cho mối quan hệ kết nghĩa giữa tỉnh Yaroslavl và thành phố Đà Nẵng trong tương lai.

Năm 1999, giữa Đà Nẵng và tỉnh Yaroslavl đã ký Biên bản ghi nhớ về hợp tác giữa hai địa phương nhân chuyến thăm Nga của Phó Chủ tịch thành phố Đà Nẵng Huỳnh Nam. Đến năm 2000, quan hệ hợp tác chính thức được thiết lập và từ đây việc trao đổi đoàn giữa hai địa phương diễn ra thường xuyên hơn, hai bên đã đi khảo sát, trao đổi kinh nghiệm và thảo luận các hướng hợp tác trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư, văn hóa, giáo dục và du lịch.

Một số doanh nghiệp của Yaroslavl đã tới Đà Nẵng xây dựng các nhà máy sản xuất nước đá phục vụ ngư dân bám biển, nhà máy khuôn mẫu lốp xe ô tô..., các mặt hàng cao su tự nhiên, thủ công mỹ nghệ, các sản phẩm chạm khắc đá tinh xảo của làng đá mỹ nghệ Non Nước cũng bắt đầu được xuất khẩu sang Nga.

Nhằm củng cố và phát triển hợp tác trong các lĩnh vực, kinh tế- thương mại, đầu tư, giáo dục và du lịch giữa Đà Nẵng và Yaroslavl, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Nga, trong 2 ngày 20- 21/8 vừa qua, đoàn công tác của thành phố Đà Nẵng do Chủ tịch UBND Văn Hữu Chiến dẫn đầu đã đến làm việc tại thành phố Yaroslavl.

Lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo thành phố, Duma tỉnh (tương đương Hội đồng nhân dân ở Việt Nam), Phòng Thương mại và Công nghiệp Yaroslavl đã dành cho đoàn công tác của Đà Nẵng một sự đón tiếp trang trọng đối với những vị khách quý và sự nồng ấm của những người bạn.

Lễ ký thỏa thuận hợp tác giữa Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng với Duma tỉnh Yaroslavl

Chương trình làm việc dày đặc và các nội dung được đề cập trong các buổi làm việc cho thấy lãnh đạo tỉnh Yaroslavl đánh giá rất cao ý nghĩa của hợp tác giữa hai địa phương và cả hai bên đều mong muốn nền tảng tốt đẹp này sẽ là động lực để mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực mà hai bên quan tâm và có thế mạnh.

Nói về chuyến thăm, Phó tỉnh trưởng Dmitry Sekretarev cho biết: "Yaroslavl có quan hệ rất mật thiết với thành phố Đà Nẵng từ nhiều năm, qua chuyến thăm này hai bên đã thấy được nhiều lĩnh vực hợp tác rất tiềm năng. Bên cạnh việc xuất khẩu các mặt hàng chế tạo máy, hóa vô cơ, hai bên thống nhất đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực công nghệ cao, giáo dục, duy trì và mở rộng trong lĩnh vực du lịch mà hai bên đều có thế mạnh".

Còn đối với ông Victor Keshenkov - Tổng giám đốc công ty Sovicom và là Chủ tịch câu lạc bộ "Những người yêu Việt Nam" tại Yaroslavl thì chặng đường 14 năm chính thức thiết lập quan hệ giữa hai địa phương so với một đời người thì không dài, song ý nghĩa chính trị là rất lớn, đã tạo được những tiền đề thuận lợi để mở rộng hợp tác.

Đoàn đại biểu Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng làm việc với lãnh đạo tỉnh Yaroslavl

Do đó, ông Victor Keshenko cho rằng bây giờ là trách nhiệm của các doanh nghiệp hai bên, cần tích cực hơn nữa, chủ động tìm đến nhau để biến các thỏa thuận thành các dự án cụ thể, mang lại lợi ích cho hai địa phương và người dân.

Trong cuộc gặp với đoàn đại biểu của thành phố Đà Nẵng tại Phòng Thương mại và Công nghiệp tỉnh Yaroslavl ngày 21/8 vừa qua, nhiều doanh nghiệp tại đây đã được nghe giới thiệu tổng quan về thành phố Đà Nẵng  đồng thời cũng đã giới thiệu với các đối tác Việt Nam về các sản phẩm động cơ chạy bằng gas, động cơ diezel, các sản phẩm sử dụng trong lĩnh vực hóa dầu...

Một số dự án cụ thể trong lĩnh vực thương mại, may mặc cũng đã được các doanh nghiệp trao đổi về đề nghị có sự hỗ trợ từ phía lãnh đạo của hai địa phương.

Bên cạnh các kết quả tốt đẹp do hợp tác giữa hai địa phương mang lại, lãnh đạo thành phố Đà Nẵng và tỉnh Yaroslavl đều có chung nhận định các kết quả hợp tác trong lĩnh vực kinh tế - thương mại và đầu tư, giáo dục, văn hóa, du lịch vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng.

Đại diện HĐND thành phố Đà Nẵng giới thiệu tiềm năng của Đà Nẵng tại phòng Công nghiệp và Thương mại Yaroslavl

Do đó, một trong những nội dung được Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Văn Hữu Chiến nhấn mạnh trong các cuộc gặp với lãnh đạo Yaroslavl và trao đổi với báo chí là qua chuyến thăm lần này, hai bên cùng "kiểm điểm, rà soát" lại kết quả của 14 năm thiết lập quan hệ hợp tác giữa hai địa phương và chuẩn bị các điều kiện mới để mở rộng hợp tác về mọi mặt, đi vào thực tế nhiều hơn, trong đó đặc biệt chú trọng đến lĩnh vực du lịch và xây dựng khu công nghệ cao mà hai bên có thế mạnh.

Để tiếp tục củng cố và mở rộng hợp tác giữa hai bên, trao đổi kinh nghiệm về hoạt động lập pháp... nhân dịp này ông Huỳnh Nghĩa - Phó Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng và ông Mikhail Borovitskii - Chủ tịch Duma tỉnh Yaroslavl đã ký "Thỏa thuận về quan hệ hợp tác giữa Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng và Duma tỉnh Yaroslavl". Đây cũng là bước đi cụ thể triển khai quan hệ hợp tác đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Liên bang Nga đến cấp địa phương./.

Đoan Hải/VOV- Moscow